De grote verhalen van 2024
Wat een jaar ...
2024 stond in het teken van verkiezingen. Diverse zittende leiders kregen klappen, met alshoogtepunt de presidentsverkiezingen in de VS, waar Donald Trump opnieuw aan de macht kwam. De markten stegen door het vooruitzicht van AI (“artificiële intelligentie”) en chipmaker Nvidia was kortstondig het grootste bedrijf ter wereld. Nu het jaar ten einde loopt, blikken we terug op onze allerbeste verhalen.
Veranderingen aan de top
De belangrijkste technologiespelers ter wereld gaan met elkaar de strijd aan voor een plek op de ranglijst van grootste bedrijven. Microsoft heeft Apple ingehaald als grootste aandeel ter wereld, gestimuleerd door zijn blootstelling aan AI via een investering in onderzoeksorganisatie OpenAI. Om niet achter te blijven, haalde Apple Samsung in als 's werelds grootste fabrikant van mobiele telefoons qua volume, met een levering van bijna 235 miljoen telefoons vorig jaar. Intussen is Tesla zijn toppositie als grootste fabrikant van elektrische auto's ter wereld verloren aan het Chinese BYD, waarvan de groei is versneld. Tesla publiceerde vervolgens een omzetwaarschuwing, waarin werd aangegeven dat de omzetgroei in 2024 'aanzienlijk langzamer' zou zijn.
De terugkeer van Trump?
Bij de voorverkiezing voor de nominatie van de Republikeinse presidentskandidaat in de staat South Carolina overschaduwde Donald Trump zijn rivaal. Nu er op ‘Super Tuesday’ begin maart nog eens een twaalftal voorverkiezingen plaatsvinden, lijkt een tweede Trump-termijn in de ogen van verslaggevers steeds meer vorm te nemen. De wereldhandel is een vroeg doelwit, met beloofde invoertarieven van 10% voor alle handelspartners en die oplopen tot 60% in het geval van China. In het binnenland zal Trump naar alle waarschijnlijkheid opnieuw belastingverminderingen invoeren. Er wordt gevreesd dat het groene subsidiepakket van de Inflation Reduction Act (IRA) zal worden afgebouwd. Ook de positie van Jerome Powell als voorzitter van de Amerikaanse Federal Reserve zou in het gedrang kunnen komen gezien de eerdere conflicten met Trump over het rentebeleid.
Positieve draai
In Japan resulteerden de jaarlijkse traditionele ‘shunto’ loononderhandelingen in de grootste loonsverhogingen sinds 1991. Nippon Steel stond bovenaan de lijst met een stijging van 12%. Omdat de inflatie nog steeds de beoogde 2% aanhoudt, heeft de Japanse centrale bank de kans gegrepen om het ultrasoepele monetaire beleid een nieuwe draai te geven. Na acht jaar negatieve rentevoeten komt de rente nu net boven 0% uit. Maar doordat de eerste renteknip van de Federal Reserve nu pas in het tweede semester wordt verwacht, bleef de Amerikaanse dollaraantrekkelijker en glipte de Japanse yen verder weg.
Grondstoffen doen het beter
Op de markten voor landbouwgrondstoffen schoot cacao omhoog nadat het slechte weer zorgde voor een slechte oogst, wat de prijzen voor chocolade de lucht in joeg. Bij de edelmetalen bereikte goud het ene record na het andere als reactie op de aanhoudende inflatie in de VS en op de onzekerheid over het rentetraject. Koper bereikte een hoogtepunt in dertien maanden tijd dankzij de vraag van de Chinese producenten van elektrische voertuigen (EV). Intussen is olie gestaag blijven stijgen ondanks verminderde productie en oplopende geopolitieke spanningen. Dit is van belang in dit verkiezingsjaar in de VS, omdat hogere brandstofprijzen de kiezer ontstemmen. Een potentiële piek in de olieprijs werd als "Bidens kryptoniet" bestempeld.
Eerste knip in juni
De markten waren er rotsvast van overtuigd dat de Europese Centrale Bank (ECB) de rente bij haar vergadering begin juni een eerste keer zal verlagen. Positief is dat de inflatie in de eurozone gestaag is blijven dalen, wat betekent dat de eventuele looneisen kunnen worden teruggeschroefd. Ook in de VS en het VK zijn de inflatiecijfers wel gedaald, maar niet zo hard als werd verwacht. Hierdoor wordt de eerste renteverlaging nu op zijn vroegst in september verwacht. Intussen breken de aandelenmarkten het ene record na het andere omdat het traject naar de lagere rente nog altijd goed in zicht bleef.
Nvidia zit op rozen
Nvidia, de ontwerper van de microchips die de generatieve AI-boom mogelijk maken, werd even het waardevolste bedrijf ter wereld. Toen de waardering van het bedrijf 3,3 biljoen dollar bereikte, haalde het bedrijf Microsoft en Apple in en eiste de plek van de polepositie op. Deze volgorde veranderde opnieuw toen Apple een ‘nieuw persoonlijk intelligentiesysteem’ toonde dat zijn spraakassistent Siri koppelt aan ChatGPT. De aandelenkoers van Apple bereikte nieuwe hoogtes. Sindsdien heeft Apple ervoor gekozen om de lancering van de AI-functies op zijn iPhones in de Europese Unie (EU) uit te stellen omdat het bedrijf zich zorgen maakt over strenge nieuwe regelgeving op het gebied van technologie.
Haperende desinflatie
Volgens het oude devies „schiet inflatie als een raket omhoog en komt het als een veertje omlaag”. Na een aantal neerwaartse stappen eerder dit jaar waarschuwde het IMF (Internationaal Monetair Fonds) nu dat het tempo van de desinflatie lijkt af te nemen. Dat zou ertoe kunnen leiden dat de rente “nog langer hoger” blijft. De ECB en de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) hebben de rente in juli allebei ongewijzigd gelaten, hoewel de kans op een renteverlaging bij de Fed in september naar 100% is gestegen. Ondertussen beweerde een woedende Donald Trump dat een renteverlaging in de aanloop naar de verkiezingen in november een duw in de rug van de campagne van de Democraten is.
Volatiliteitspiek
De prijzen op de markten waren perfect. Maar de markten waren ook nerveus, omdat het resultatenseizoen voor het tweede kwartaal en de Fed-vergadering in september eraan komen. Een renteverhoging van de Bank van Japan en ietwat onvolmaakte resultaten in de techsector veroorzaakten begin augustus een correctie. De volatiliteit steeg en de Vix-index haalde even de piekwaarden uit de pandemie, alvorens fors te dalen. Na die abrupte dalingen kwam de langste reeks wereldwijde marktwinsten tot nu toe dit jaar. Een indicator voor de aanhoudende nervositeit was de goudprijs die zijn all time high overschreed waardoor een goudstaaf meer dan 1 miljoen dollar waard werd.
Een onverwacht grote renteverlaging
De Amerikaanse Fed verlaagde haar benchmarkrente met 50 basispunten (bp). Sommigen waren verrast door de omvang van de daling, maar Fed-voorzitter Jay Powell nam de vrees voor een recessie weg door te zeggen dat de Amerikaanse economie zich "in een goede positie" bevindt. De markten reageerden positief op deze zet van de Fed, dat het pad naar een zachte landing van de economie zou moeten effenen. De prognoses van de Fed wijzen voor dit jaar nog op een verdere daling met 50 basispunten, en tegen eind 2025 op nog een daling met 100 basispunten.. Verder verlaagde de Europese Centrale Bank de rente, terwijl de kortetermijnrente in China werd verlaagd als onderdeel van een breder pakket om de economie te stimuleren.
Een grotere bazooka
Na de aanvankelijke combinatie van overheidsincentives, die o.a. rentedalingen en een ongekende steun voor de aandelenmarkten inhield, kwam het Chinese ministerie van Financiën twee weken later met incentives voor de vastgoedsector. De plannen omvatten het overeind houden van lokale overheden, het herkapitaliseren van grote banken en het opkopen van miljoenen onverkochte appartementen. Er zijn nog maar weinig details over eventuele fiscale incentives bekend, maar die zouden er wel kunnen komen. Het uiteindelijke doel bestaat erin de economische groei op peil te houden en vooral om de doelstelling van 5% groei van het bbp in 2024 te halen. Trumps douanerechten van 60% op invoer uit China zouden wel eens op de loer kunnen liggen, zelfs nu de EU bevestigt dat ze op ingevoerde Chinese elektrische wagens douanerechten tot 35% zal heffen.
“Trump bump”
Donald Trump wordt de 47e president van de Verenigde Staten. De duidelijke overwinning van de Republikeinse partij resulteert in een sterk mandaat voor zijn beleid rond belastingverlagingen, deregulering en handelstarieven. Hij kondigde ‘Day One’-tarieven tegen Mexico, Canada en China aan als zij de stroom illegale drugs en migranten niet blokkeren. De Amerikaanse aandelenmarkten herontdekten in de weken na de verkiezingen hun dierlijke temperament. Tesla leidde de aanval want oprichter Elon Musk werd aangesteld om het nieuw opgerichte Department of Government Efficiency of DOGE te leiden.. De koers van de Dogecoin, de cryptomunt van Musk, veerde op terwijl de Bitcoin, die de maand onder $70.000 begon, steeg richting $100.000.
Feestelijke afsluiter
Nu het oude jaar afgesloten wordt en het nieuwe jaar begint, blijven bepaalde vragen de markten bezighouden. Zal het beleid van Trump de inflatie opnieuw aanwakkeren? Zullen de centrale banken de rente verder verlagen? Het ziet ernaar uit dat de vooruitzichten voor de AI-technologie de waarderingen verder zullen opdrijven. Wat de toekomst brengt, kan alleen de tijd ons leren. In afwachting wensen wij al onze lezers alvast een gelukkig en geslaagd 2025!
Risicowaarschuwing